नेपाल बहुउद्देश्यीय सहकारी संस्था लिमिटेड (NMC-COOP) को स्थापना वि.सं. २०५० फागुन २४ गते तद्नुसार सन् १९९४ मार्च ८ तारिखमा भएको हो । संस्था स्थापना गर्दाको मुख्य उद्देश्य समाजमा छरिएर रहेको ससाना रकमलाई सङ्कलन गरी सुरक्षित गर्नु थियो । मैले थाहा पाएसम्म त्यो बेलामा नेपालमा बचत गर्न चाहने व्यक्तिका घरदैलोमै पुगेर सानोतिनो रकम बचत गर्न सिकाउने र बचत गरिदिने कुनै निकाय थिएनन् । त्यसैले सीमा क्षेत्रमा भारतीय कम्पनीले पैसा उठाउने र लैजाने गरेका थिए । तर यसरी विदेशिएको रकम सुरक्षित नहुँदा बचत गर्नेहरु पीडित बन्ने गरेका थिए ।

सहकारीको ज्ञान नभई सहकारी दर्ता गरेर सञ्चालन गर्न पुगियो । ज्ञान थिएन तर भावना पवित्र थियो । त्यसैले होला हामीले सहकारी सिक्न र प्रयोग गर्न कन्जुस्याईँ गरेनौँ । सहकारीका मूल्य, मान्यता, सिद्धान्त र मर्मलाई सकेसम्म व्यवहारमा प्रयोग गर्दै जाँदा नै आजको (NMC-COOP) बन्न पुगेको हो । हामी मात्रै होइन आज नेपालका धेरै सहकारी अभियानमा लागेका सहकारीका शुभचिन्तक र अभियान्ताहरु हाम्रो संस्थाप्रति गर्व गर्छन् भन्ने जानकारी पाउँदा हामीलाई अत्यन्तै खुसी लाग्ने गर्छ । झापावासीले त यो संस्थालाई औधी माया गर्ने र यसको श्रीवृद्धिमा निरन्तर योगदान गरिरहेका छन् ।

संस्थाले तिन दशकको यात्रा तय गरेको छ । यो अवधिमा संस्थाको आकार र कारोबार मात्रै वृद्धि भएको छैन साख बढेको छ, सदस्य र समुदायको भरोसा बढेको छ सँगसगै चुनौतिहरु पनि थपिएका छन् । चुनौति राम्रो हुने मात्रै होइन अभैm राम्रो हुने र निरन्तर उचाईतिर लम्कने हो । उचाईमा टिकिरहने हो ।  

एनएमसीले २०७२ सालबाट बहुव्यवसाय सुरु ग¥यो । स्थापनाकालदेखि गर्दै आएको बचत तथा ऋणको व्यवसाय पहिलो व्यवसाय, एनएमसी डेरी उद्योग (२०७२) दोस्रो व्यवसाय, एनएमसी एग्रो फार्म (२०७५) तेस्रो व्यवसाय, एनएमसी सहकारी पसल (२०७६) चौथो व्यवसाय र एनएमसी चिया उद्योग (२०७८) पाँचाँै व्यवसायको रुपमा सञ्चालनमा छन् । २०८० सालको सुरुमै सिटिसी चिया प्याकेजिङ उद्योग, मह प्रशोधन उद्योग सञ्चालनमा आएका छन् । यसै वर्षबाट स्वदेशी कृषि उपजमा आधारित खाद्य उद्योग सञ्चालनमा ल्याउने तयारी भइरहेको छ । यी सबै व्यवसायले उत्पादक र उपभोक्तालाई जोड्ने छ भने सदस्यलाई उत्पादन एवम् सेवामा जोडेर व्यावसायिक बनाउने र उपभोक्तालाई न्याय गर्ने विश्वास लिएका छौँ । 

सामाजिक सरोकारका विषयमा एनएमसी गर्वदेखि स्वर्गसम्म (जन्मदेखि मृम्त्युसम्म)को अभियानमा सदस्यको सुखमा उपहार र दुःखमा राहतको प्याकेज बोकेर घरदैलोसम्म पुग्ने गरेको छ । स्कुले जीवनदेखि नै बचतको महत्त्व र वित्तीय साक्षरताको व्यावहारिक ज्ञान सिकाउन स्कुलहरुमा स्टुडेण्ड सेभिङ क्लब सञ्चालन गरिएको छ । 

‘असल संस्कार र समृद्धिका लागि एनएमसी’ भन्ने मूल नारा तय गरेर एनएमसीले सदस्य, कर्मचारी र समाजमा असल संस्कारको अभ्यासलाई सघन बनाएको छ । सदस्यहरुसँगको नियमित सम्पर्क र सहभागिता, शिक्षा र सूचनाको आदान प्रदान, पारदर्शी कारोबार एवम् व्यवहार गरेर संस्थाप्रतिको विश्वास बढाउँदै लैजान सकिएको अनभूति भएको छ । यी र यस्ता अनेकन असल अभ्यासको कारण कोभिड–१९ को आर्थिक प्रभावलाई झेलेर अगाडि बढिएको छ । नेपालमा कतिपय सहकारीहरुमा देखिएको गलत अभ्यासका कारण सहकारीको सामाजिक ‘इमेज’ बिग्रिएर बदनामको अवस्था हुँदा समेत एनएमसीले पछि फर्कनु परेको छैन, निरन्तर प्रगति गरिरहेको छ । 

असल नियत, सामूहिक भावना, सहकारीका मूल्य मान्यता र सिद्धान्तको परिपालनामा भएको एनएमसीको असल अभ्यासले वर्तमान एवम् भविष्यमा पनि निरन्तता पाउने छ भन्नेमा म ढुक्क छु । यिनै असल अभ्यास र असल संस्कारको जगमा उभिएर निरन्तर अगाडि बढदा नै एनएमसीको भविस्य सुरक्षित हुने विस्वास गरेको छु । 

धन्यवाद !